เครื่องทองน้อย คืออะไร
เครื่องทองน้อย คือ เครื่องสักการะขนาดเล็กของไทยตั้งแต่สมัยดั้งเดิม ซึ่งแต่ก่อนมีเพียงพระมหากษัตริย์เท่านั้น ที่จะทรงใช้เครื่องทองน้อยเป็นเครื่องราชสักการะพระบรมศพ พระบรมอัฐิ พระบรมราชานุสาวรีย์ และอื่น ๆ
แต่ในปัจจุบันเครื่องทองน้อยใช้สำหรับการสักการบูชาพระมหากษัตริย์ พระบรมวงศานุวงศ์ พระสงฆ์ และสามัญชนทั่วไป อีกทั้งยังถูกนำมาใช้ในโอกาสต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นงานพระราชพิธี งานพระราชกุศล งานรัฐพิธี และงานด้านศาสนา อย่างเช่น
– ในการทรงธรรมของพระมหากษัตริย์
– บูชาพระบรมสารีริกธาตุ
– สักการะพระบรมศพ พระบรมอัฐิ หรือพระบรมบูรพมหากษัตริย์
– บูชาพระธรรมในพิธีเทศน์
– เคารพศพ อัฐิ หรือรูปของผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว
– ใช้ตั้งให้ศพบูชาพระธรรม
– ใช้นำขบวนแห่ศพเวียนเมรุ
– พานพุ่มดอกไม้ขนาดเล็ก 3 พานพุ่ม- เชิงธูป 1 เชิง
– เชิงเทียน 1 เชิง
– พานรองเครื่องทองน้อยทั้งหมด (สามารถใช้ได้ทั้งพานทอง พานมุก และพานแก้ว)
วิธีทำเครื่องทองน้อย
วิธีทำเครื่องทองน้อยบนพานรอง จะต้องวางพานพุ่มดอกไม้ทั้ง 3 พานพุ่มให้อยู่ด้านนอกของพานรอง จากนั้นนำเชิงธูปที่ปักธูปไม้ระกำมาวางไว้ด้านในถัดจากพานพุ่มดอกไม้ และตั้งให้อยู่ทางด้านซ้ายมือ ส่วนเชิงเทียนที่ปักเทียนเอาไว้แล้ว ก็ให้นำมาวางไว้ด้านในถัดจากพานพุ่มดอกไม้ และตั้งให้อยู่ทางด้านขวามือของผู้จัดเท่านั้น
การตั้งเครื่องทองน้อยให้หันด้านที่เป็นพานพุ่มดอกไม้ไปทางสิ่งสักการะ แล้วหันด้านพานพุ่มดอกไม้เข้าหาตัวผู้จัด ซึ่วตำแหน่งของเชิงธูปก็จะสลับมาอยู่ทางด้านขวามือ เช่นเดียวกับเชิงเทียนที่จะสลับมาอยู่ทางด้านซ้ายมือนั่นเอง
แต่ในกรณีที่ต้องการตั้งเครื่องทองน้อยเพื่อให้ศพบูชาหรือฟังพระธรรมนั้น จะต้องหันด้านพานพุ่มดอกไม้ออกจากศพและหันด้านธูป-เทียนเข้าหาศพ ประหนึ่งศพกำลังฟังธรรมอยู่นั่นเอง ที่สำคัญห้ามใช้ธูปเทียนแพแทนเครื่องทองน้อยเด็ดขาด จะต้องใช้ให้ตรงกับโอกาสนั้น ๆ เสมอ